દિલ્હી માટે શ્વાસ લેવાનું પહેલેથી જ મુશ્કેલ થઈ રહ્યું છે, પરંતુ ડિસેમ્બરના પહેલા અઠવાડિયાથી હવાની ગુણવત્તા જોખમી બની રહી છે. હવામાન વિભાગે પણ આ અંગે ચેતવણી જારી કરી છે. ખાસ કરીને, 4 ડિસેમ્બરથી 7 ડિસેમ્બર સુધી, વધુ કાળજી લેવી પડશે.
દિલ્હી-એનસીઆરમાં હવાની ગુણવત્તા વધુ ખરાબ થવાની છે. હવામાન શાસ્ત્રીઓએ પણ આ વિશે ચેતવણી જારી કરી છે. હવામાન નિષ્ણાંતો કહે છે કે પ્રતિકૂળ હવામાન પરિસ્થિતિને કારણે 4 ડિસેમ્બરથી 7 ડિસેમ્બર સુધી સ્થિતિ વધુ ગંભીર રહેવાની ધારણા છે. હાલમાં દિલ્હીની હવાની ગુણવત્તા ‘ખૂબ જ નબળી’ કેટેગરીમાં છે.
મંગળવારે શહેરમાં 24 કલાક સરેરાશ હવા ગુણવત્તા સૂચકાંક (એક્યુઆઈ) 367 હતું. સોમવારે તે 318 હતો જ્યારે રવિવારે તે 268 હતો. સમજાવો કે શૂન્યથી 50 ની વચ્ચેનું એક્યુઆઈ ‘સારું’, 51 થી 100 વચ્ચે એક્યુઆઈ ‘સંતોષકારક’, 101 થી 200 વચ્ચે એક્યુઆઈ ‘સામાન્ય’, 201 થી 300 વચ્ચેનું એક્યુઆઈ ‘ખરાબ’, 301 થી 400 વચ્ચેનું એક્યુઆઈ ” 401 થી 500 ની વચ્ચે ખૂબ જ નબળું ‘અને ‘ ગંભીર ‘વર્ગમાં આવે છે.
ગયા મહિને પણ દિલ્હીમાં નવ દિવસની હવાની ગુણવત્તા ખરાબ નોંધાઈ હતી. ‘દૈનિક માટે એર ક્વોલિટી અર્લી ચેતવણી પ્રણાલી’ મુજબ હવામાનને કારણે હવાની ગુણવત્તા ખૂબ ખરાબ હોવાની આશંકા છે. એવું લાગે છે કે 4 ડિસેમ્બરથી 7 ડિસેમ્બર સુધી હવાની ગુણવત્તા ગંભીર વર્ગમાં ‘ખૂબ જ નબળી’ કેટેગરીમાં પહોંચશે. ‘
ભારત હવામાન વિભાગના પર્યાવરણીય દેખરેખ અને સંશોધન કેન્દ્રના વડા વી.કે. સોનીએ કહ્યું, 4 ડિસેમ્બરે વેસ્ટર્ન ડિસ્ટર્બન્સ (વેસ્ટર્ન ડિસ્ટર્બન્સ) આવી રહી છે જેના કારણે પવનની ગતિ ખૂબ ધીમી રહેશે. ધીમી હવાની ગતિને કારણે, પ્રદૂષક કણો વધી શકે છે.
ભારત હવામાન ખાતાના જણાવ્યા અનુસાર મંગળવારે પવનની મહત્તમ ગતિ કલાકના આઠ કિલોમીટર હતી જ્યારે બુધવારે પવનની મહત્તમ ગતિ પ્રતિ કલાક 10 કિલોમીટર રહેવાની સંભાવના છે. હવામાન વિભાગે જણાવ્યું છે કે મંગળવારે લઘુત્તમ તાપમાન 8.1 ડિગ્રી અને મહત્તમ તાપમાન 27.2 ડિગ્રી નોંધાયું હતું. ઠંડા અને ધીમી પવન અને નીચા તાપમાને લીધે, પ્રદૂષક કણો જમીનની નજીક જ રહે છે, જ્યારે અનુકૂળ પવન તેમને વિખેરી નાખે છે અને ફૂંકી દે છે.
હવામાન વિભાગના કુલદીપ શ્રીવાસ્તવે જણાવ્યું કે, શુક્રવારે પવનની દિશા ઉત્તર પશ્ચિમથી પૂર્વ તરફ બદલાઈ જશે. આ પરિવર્તન દરમિયાન, પ્રદૂષકો ફસાઈ જશે જે હવાની ગુણવત્તામાં વધુ બગડશે.
સ્ટ્રો સળગાવવાને કારણે દિલ્હી-એનસીઆરમાં પ્રદૂષણ વધી રહ્યું છે. પૃથ્વી વિજ્ન મંત્રાલયની હવાની ગુણવત્તાની દેખરેખ સંસ્થાના જણાવ્યા અનુસાર, આસપાસના રાજ્યોમાં પથ્થર સળગાવવામાં દિલ્હીના પીએમ 2.5 પ્રદૂષક કણોનું યોગદાન મંગળવારે ચાર ટકા, સોમવારે સાત ટકા, રવિવારે છ ટકા હતું.
