એવું કહી શકાય નહીં કે ભાજપના નેતૃત્વ હેઠળની કેન્દ્ર સરકારે ખેડુતોને મનાવવા કોઈ નક્કર પ્રયાસો કર્યા નથી. ખેડૂત સંઘના નેતાઓ, રાજ્ય સરકાર અને કેન્દ્ર સરકારના પ્રતિનિધિઓ વચ્ચે કેન્દ્ર દ્વારા બે વખત સીધી વાતચીત થઈ છે. જો કે, તેઓએ કોઈ પરિણામ આપ્યું નથી.
પંજાબના હજારો ખેડુતો, જેમાંના મોટાભાગના વરિષ્ઠ નાગરિકો છે, છેલ્લા બે મહિનાથી ત્રણ નવા કૃષિ કાયદાઓનો વિરોધ કરી રહ્યા છે. આ સમયગાળા દરમિયાન, 13 ખેડુતોએ જીવ ગુમાવ્યો, જોકે આ આંદોલન અત્યાર સુધી શાંતિપૂર્ણ રહ્યું છે. પંજાબના 31 ખેડૂત સંઘોએ 26 અને 27 નવેમ્બરના રોજ ‘દિલ્હી ચલો’ બોલાવ્યો છે. આ ત્રણ કેન્દ્રિય કાયદાઓનો વિરોધ કરવા અને અન્ય માંગણીઓ કરવા માટે કરવામાં આવ્યું છે.
કુલ 31 માંથી 13 ખેડૂત સંઘો સામ્યવાદી પક્ષો પ્રત્યે પ્રત્યક્ષ કે આડકતરી નિષ્ઠા ધરાવે છે, જે ભાજપ વિરુદ્ધ છે. મુખ્ય પ્રવાહના ખેડૂત સંગઠનો સિવાય, ઘણા શિરોમણિ અકાલી દળ અને કોંગ્રેસ સહિતના વિવિધ પક્ષોના છે. બિન-સામ્યવાદી ખેડૂત સંગઠનોએ સૂચવ્યું કે નવા કૃષિ કાયદામાં સુધારો થવો જોઈએ, જ્યારે અન્ય કાયદા સંપૂર્ણ પાછી ખેંચવાની માંગ પર મક્કમ છે. જાણો ખેડૂતોની પાંચ મહત્વની માંગણીઓ શું છે…
કેન્દ્રીય કૃષિ કાયદા પાછા
કેન્દ્રના ત્રણ કૃષિ સુધારણા કાયદા પાછી ખેંચી લેવી એ ખેડૂતોની સૌથી અગત્યની માંગ છે. ખેડૂત સંઘોનું કહેવું છે કે આ કાયદા ખેડુતોની તરફેણમાં નથી, આનાથી કૃષિનું ખાનગીકરણ થશે, સાથે સાથે ધારકોને અને મોટા કોર્પોરેટ ગૃહોને પણ. ખેડૂત સંઘો દ્વારા એક ધારણા કરવામાં આવી છે કે જો આ કાયદાઓ લાગુ કરવામાં આવશે તો આવતીકાલે તેમનો આવનાર મુશ્કેલીઓથી ભરપુર થશે.
ન્યૂનતમ ટેકાના ભાવ (એમએસપી) પર લેખિત ખાતરીની માંગ
ખેડૂતોની બીજી મોટી માંગ લઘુતમ ટેકાના ભાવથી સંબંધિત છે. તેમનું કહેવું છે કે બિલના રૂપમાં, કેન્દ્રિય પૂલ માટે એમએસપી અને પરંપરાગત ખાદ્ય અનાજ પ્રાપ્તિ પ્રણાલી ભવિષ્યમાં પણ ચાલુ રાખવાની લેખિત ખાતરી હોવી જોઈએ.
વીજળી બિલ સુધારો રદ કરવો જોઇએ
ત્રીજી મોટી માંગ વીજ બિલ સુધારાને સમાપ્ત કરવાની છે. ખેડૂત સંઘોનું કહેવું છે કે જો આ બિલ કાયદો બની જશે તો તેઓ મફત વીજળીની સુવિધા ગુમાવશે. તેમના મતે, આ સુધારાથી વીજળીના ખાનગીકરણને પ્રોત્સાહન મળશે અને પંજાબમાં ખેડૂતોને આપવામાં આવતી મફત વીજળી સુવિધા બંધ થઈ જશે.
સળગતા બબલને દંડની જોગવાઈ પરત આપવી જોઈએ
ચોથી માંગ સજાની જોગવાઈ અને ખેતરોમાં પથ્થર સળગાવવા માટે દંડ સાથે સંબંધિત છે. આમાં પથ્થર સળગાવનારા ખેડૂતોને પાંચ વર્ષની સજા અને એક કરોડ રૂપિયા સુધીનો દંડ થઈ શકે છે. ખેડુતોનું કહેવું છે કે આ જોગવાઈને રદ કરવી જોઈએ.
ધરપકડ કરાયેલા ખેડુતોને મુક્ત કરવામાં આવે
પંજાબમાં ડાંગર લણવાની સીઝન પૂરી થવા જઇ રહી છે. ખેડૂત સંગઠનોએ ડાંગરનો ભૂસકો બાળી નાખવા બદલ ધરપકડ કરાયેલા ખેડુતોને તાત્કાલિક મુકત કરવાની માંગ કરી છે.
શેરડીની ચુકવણીનો ઇશ્યૂ
તે સ્પષ્ટ છે કે ખેડૂત ત્રણ કેન્દ્રીય કૃષિ કાયદાઓનો વિરોધ કરી રહ્યા છે પરંતુ અન્ય માંગણીઓ માટે પણ આગ્રહ કરી રહ્યા છે. કેટલાક ખેડૂત સંઘો પણ અન્ય સ્થાનિક પ્રશ્નો સાથે આવ્યા છે. તેઓની પણ માંગ છે કે હરિયાણાના ખેડુતોની જેમ શેરડી તેમને ચૂકવવામાં આવે.
સરકારના પ્રયત્નો નિષ્ફળ ગયા!
એવું કહી શકાય નહીં કે ભાજપના નેતૃત્વ હેઠળની કેન્દ્ર સરકારે ખેડુતોને મનાવવા કોઈ નક્કર પ્રયાસો કર્યા નથી. ખેડૂત સંઘના નેતાઓ, રાજ્ય સરકાર અને કેન્દ્ર સરકારના પ્રતિનિધિઓ વચ્ચે કેન્દ્ર દ્વારા બે વખત સીધી વાતચીત થઈ છે. જો કે, તેઓએ કોઈ પરિણામ આપ્યું નથી. વાતચીતનો બીજો રાઉન્ડ 3 ડિસેમ્બર 2020 ના રોજ નક્કી કરવામાં આવ્યો છે. કેન્દ્ર સરકારે પહેલેથી જ સ્પષ્ટતા કરી દીધી છે કે ત્રણ કૃષિ કાયદા પાછા ખેંચી શકાતા નથી.
ખેડૂત સંઘોમાં 30૦ એ કેન્દ્ર સરકારને કહેવાતા ‘ખેડૂત વિરોધી’ કાયદાને રદ કરવા સાથે, રેલ્વે પ્લેટફોર્મ, સ્ટેશનો અને ટ્રેક પરથી ઘેરો દૂર કરવા માટે 15 દિવસનો સમય આપ્યો હતો. તેમજ અલ્ટીમેટમ પણ આપવામાં આવ્યું હતું કે જો 10 ડિસેમ્બર સુધીમાં તેમની માંગણીઓ પૂર્ણ નહીં કરવામાં આવે તો 10 ડિસેમ્બરથી ફરીથી રેલ્વે પાટા રોકી દેવામાં આવશે. ડેડલોક ચાલુ છે. કારણ કે ન તો કેન્દ્ર સરકાર કૃષિ કાયદાને રદ કરવા માટે તૈયાર છે કે ન તો ખેડુતોને તેમના રોલબેક કરતા ઓછાની છૂટ આપવામાં આવી છે.
અહીં એક સવાલ isesભો થાય છે કે કેન્દ્રીય કૃષિ કાયદા અંગેના ખેડુતોનો રોષ ઓછો કરવા માટે પંજાબ સરકારે પસાર કરેલા ત્રણ ખરડાઓનો તેમને કોઈ ફાયદો થયો? તો આ સવાલનો જવાબ હા છે. કારણ કે તેનાથી વિરોધ કરી રહેલા ખેડૂતોનો ગુસ્સો ઓછો થયો હતો.
